Beste leerlingen van 5 Humane Wetenschappen
Heb je al eens iemand bedrogen? Sociale wetenschappers beweren dat je gemiddeld om de tien minuten liegt. 'Wat zie je er mooi uit, wat een leuk cadeau bedankt, sorry dat ik te laat ben, de tram had vertraging.' Naast deze dagelijkse leugentjes zijn er ook bankiers, politici, sporters... die mensen met voorbedachte rade misleiden. In de komende weken onderzoeken we bedrog en misleiding. Het zal niet makkelijk zijn. Succesvol bedrog merk je namelijk niet. Misschien kom je er wel achter dat mensen (om je heen) anders zijn dan je denkt. Hopelijk zie je na dit project beter wat echt en niet echt is.
Allereerst moet je iets over bedrog en misleiding weten. Waarom liegen we? Wat zijn de voor-en nadelen van bedrog? Is het altijd slecht? Wanneer wel/niet? Liegen mannen meer dan vrouwen? Kunnen baby's liegen? Liegt een acteur meer dan een politicus? Wat bezielt pathologische leugenaars?
Julie stellen commissies samen waarin je een thema (liefde, natuur, kunst, politiek, media...) onderzoekt. In de les geschiedenis kijken we naar de theorie over bedrog en misleiding en op maandag 23 februari geven mensen van buiten de school een aantal lezingen/workshops waarin ze komen vertellen over bedrog en misleiding in hun vak/studiegebied.
We willen dat jullie bedrog en misleiding zoveel mogelijk ervaren. Wees op je hoede voor bedrog maar probeer zelf ook te misleiden. Het zou leuk zijn als jullie na dit project verfijnde oplichters en detectives worden. Het zal je weerbaarheid later (in het echte leven) vergroten.
Daarom is er op 12 januari een eerste leugentraining waarbij we enkele essentiële vaardigheden inoefenen. Op 26 januari, plannen we de 'Dag van de Leugens'. Probeer op deze dag zoveel mogelijk te liegen. Een week later, op 9 februari, is er de 'Dag van de Waarheid'. Als je dan iets gevraagd wordt moet je eerlijk antwoorden. Om het project echt op de kaart te zetten en jullie te helpen met het werk in je eigen commissie plannen we een 'Groot Sociaal Experiment' gebaseerd op de film Fightclub van David Fincher en ten slotte organiseren we onze eigen versie van 'Wie is de mol?' We voorzien enkele korte groepsactiviteiten waarbij jullie samen een concreet doel moeten bereiken. In de groep zitten echter twee mollen (één uit elke klas) die de opdracht moeten saboteren.
Dit project eindigt op 27 maart 2015. Dan is er 'De Grote Misleiding. Een Avond vol Bedrog & Leugens' waarop jullie je nieuw verworven vaardigheden uittesten op het publiek.
We willen een warme oproep doen om je in te leven in deze opdracht. Dit project kan leuk en leerrijk zijn. Veel zal afhangen van jullie enthousiasme. We beseffen dat sommige momenten best confronterend kunnen zijn. Een project over bedrog en misleiding is niet ongevaarlijk. Leugens bewaren de sociale vrede. Wat gebeurt er wanneer je de regels doorbreekt en geconfronteerd wordt met wat mensen echt denken. (verlangen, ruzie, jaloezie...) Dit is spannend en interessant. Maar het moet wel leuk blijven. Heb het nodige respect voor jezelf en anderen.
Als Humane Wetenschappers hanteren we een open en brede kijk op bedrog en misleiding. Leugens komen vaak negatief in beeld; verkiezingsfraude, dopingschandalen en overspel... Dit is begrijpelijk. Bedrog kan veel schade aanrichten en toch is het maar een deel van het verhaal. Is iemand die tijdens de Tweede Wereldoorlog joodse onderduikers in huis heeft een leugenaar? Wanneer stellen we iets in vraag? Wordt bedrog niet vooral ontmaskerd wanneer iets tegen ons belang ingaat? De scheidingslijn tussen slachtoffer en dader en tussen schuld en onschuld is niet altijd duidelijk. We laten ons misleiden. Er zijn nuchtere/zakelijke en meer dromerige mensen. Wat voor iemand ben jij? Leugens verzachten de wereld. Films, romans, liedjes... zijn ook een beetje misleiding, toch? Zonder een beetje bedrog valt niet te leven. Het komt er op aan een goed evenwicht te vinden tussen leugens en waarheid. Meesteroplichters als
Frank Abagnale en Ferdinand Waldo Demara genieten nog steeds een
zekere bewondering. Hun leven getuigde van creativiteit en durf. Ze
zijn er meer dan anderen in geslaagd om de wereld naar hun hand te
zetten. Zit dit talent ook in jou? Wat houd je tegen? School jezelf
in de stiel van misleiding en haal meer uit dit leven.
We wensen jullie veel inzicht en plezier!
Charlotte de Beukelaer, Wim Hannot, Ruud Lelieur en Niels Sverlow
