Beste leerlingen Humane Wetenschappen en ouders.

Seminarie is anders dan aardrijkskunde, geschiedenis of wiskunde, het is geen vak. De beste omschrijving is misschien wel projectmiddag. Tijdens seminarie kook je een moleculaire maaltijd, ontsnap je uit een escape-room, analyseer je dromen, doe je archeologische opgravingen, geef je les aan anderstalige nieuwkomers en schrijf je wetenschappelijke papers. 

Elke maandagmiddag onderzoeken jullie de wereld. Het is een praktische aanvulling op de lessen. Door iets te beleven begrijp je leerstof vaak beter. Op school krijg je veel leerstof aangereikt. Zelf iets ‘doen’ onthoud je langer.

Tenslotte is seminarie een interessante mix van verschillende vakken. Inzicht ligt vaak in de grijze zone tussen psychologie, geschiedenis, biologie etc. Al deze onderwerpen kom je tegen in seminarie.

er zijn een aantal klassieke valkuilen...

1. Seminarie heeft niet één specifieke werkwijze. Elk onderwerp vereist een andere manier van werken. Dit maakt het voor ons, maar ook voor jullie, niet eenvoudig. Je zal flexibel moeten zijn.

Het is moeilijk om opdrachten concreet te formuleren. Verwacht geen keurig stappenplan dat je kan afwerken. Het is de bedoeling dat jullie zelf nadenken en komen tot een bepaalde werkwijze. Hoe concreter we het doel formuleren hoe minder ruimte we laten voor jullie. Daarom is elke opdracht een moeilijke evenwichtsoefening tussen duidelijke instructies en toch voldoende plaats voor creativiteit.

2. Seminarie heeft een aantal doelstellingen. We willen jullie creativiteit stimuleren. Zelfstandigheid is hierbij heel belangrijk. Jullie moeten leren plannen en nadenken over hoe je informatie op een interessante en creatieve manier kan overbrengen aan een publiek. Maar we willen jullie ook voorbereiden op onderzoek aan de universiteit of hogeschool. Hoe schrijf je een wetenschappelijke paper? Aan welke regels moet je je houden? Je zal merken dat seminarieopdrachten hierin verschillen. Soms vereisen ze creativiteit en inleving en andere keren moet je heel precies en wetenschappelijk te werk gaan. We beseffen dat het niet altijd eenvoudig is om je hieraan aan te passen.

3. Het evalueren van verschillende projecten is een grote uitdaging. We kunnen niet elk project op dezelfde manier beoordelen. Een wetenschappelijke paper kan je toetsen aan bepaalde criteria maar hoe meet je inzet en inlevingsvermogen en creativiteit?

Punten (letters) zijn een stok achter de deur... 'als je je niet inzet voor seminarie dan heb je een 'E' op je rapport'. We zouden het echter jammer vinden als dit de enige reden is om je in te zetten. We hopen dat jullie inzien dat projecten leuk kunnen zijn en dat het project zelf de beloning is.

Jullie hebben een groot deel van het succes in eigen handen. Wij bieden jullie de mogelijkheden, het is aan jullie om er iets mee te doen. In die zin is dit een pleidooi voor intrinsieke motivatie. Doe het niet omdat je er punten voor krijgt maar omdat het je leven rijker maakt. Op lange termijn is de waarde van seminarie erg groot. Onze samenleving staat niet stil... dankzij de liberalisering en globalisering van de economie is de arbeidsmarkt aan het veranderen en zal er in de toekomst steeds meer flexibiliteit en eigen initiatief van jullie verwacht worden. Dit zijn dingen die je leert in seminarie.

4. Werk je op school, thuis of andere locaties? Dit is een heikel punt. Eigenlijk willen we in het seminarie de (theoretische) beperkingen van het schoolgebeuren doorbreken en buiten de vier muren van een klaslokaal treden. Jullie moeten zoveel mogelijk kunnen doen en ervaren. Dit impliceert locaties buiten de school. Langs de andere kant merken we dat dit niet eenvoudig is. Niet omwille van misbruik maar omdat we merken dat het (zeker in het begin) moeilijk is om je tijd efficiënt te gebruiken, waardoor de opdrachten meestal niet of niet goed worden volbracht.

Om dit probleem op te vangen hebben we gekozen voor een pragmatisch oplossing. De eerste projecten zijn veelal dingen die jullie op school kunnen doen. Nadien is het de bedoeling dat we jullie geleidelijk aan meer ruimte geven om dingen te doen buiten de school.

5. Seminarie is (vaak) groepswerk. Werken in groep heeft voor-en nadelen. Het is belangrijk dat je leert samenwerken met anderen. Ook dit is één van de doelstellingen van het seminarie. We willen jullie vrij laten in het samenstellen van de groepen maar er toch op wijzen dat goeie vrienden niet altijd de beste teamgenoten zijn. Kijk verder dan de mensen die je kent. Werk eens samen met iemand die er andere ideeën op na houdt dan jij. Dit kan heel verfrissend en productief zijn.

6. Tenslotte willen we het belang van een goeie communicatie benadrukken. Seminarie is niet eenvoudig te organiseren. Jullie zijn een grote groep. Soms lopen dingen anders dan verwacht. Jullie moeten leren samenwerken. Maar we verwachten dat je ook ons (leerkrachten) betrekt bij wat je aan het doen bent. Spreek ons aan als je vragen hebt bij een opdracht. Het is belangrijk dat je ons op de hoogte brengt van je activiteiten en ons zegt waar je bent. Ook wij houden er soms (net als jullie) verschillende visies op na, ook hier zal je rekening mee moeten houden. 

Lokaal 106 wordt het zenuwcentrum van seminarie. Daar komen jullie elke maandagmiddag om 13:10u naar toe. (tenzij anders vermeld in de planning) We willen graag tot een goede samenwerking komen tussen leerkrachten en leerlingen en hopen dat jullie dit jaar interessante dingen ontdekken en boeiende ervaringen opdoen.

Charlotte de Beukelaer, Dorien Dewilde, Louis Luyten en Niels Sverlow

“Teachers open the door, but you must enter by yourself.” Chinese Proverb

“The best teacher is the one who suggests rather than dogmatizes, and inspires his listener with the wish to teach himself.” Edward Bulwer-Lytton

“An educational system isn't worth a great deal if it teaches young people how to make a living but doesn't teach them how to make a life.” Source Unknown