Beste leerlingen van 6 Humane Wetenschappen

Archeologie spreekt tot de verbeelding. Opgravingen in het tropisch regenwoud en mummies in graftombes. Maar archeologie is ook een wetenschap die via minutieus onderzoek (bodemanalyses en dateringsmethoden) een juist beeld wil krijgen van het verleden. Hoe was het leven tijdens de laatste ijstijd? Er liepen mammoeten rond en de eerste mensen schilderen paarden en bizons in grotten als Cauvet en Lascaux. En toch willen archeologen meer dan alleen beschrijven. Waarom veranderen dingen? Wat is de relatie tussen economie, cultuur en macht? Waar, wanneer en waarom is religie ontstaan? Het zijn maar enkele van de vele vragen die ze stellen.

Archeologie is een beetje geologie, chemie, antropologie, sociologie en geschiedenis. Het ligt op de grens van Humane Wetenschappen en Exacte Wetenschappen. De nadruk ligt op materiële cultuur. Wat kunnen dingen (ruïnes van tempels, stenenwerktuigen en afval uit een keuken van een middeleeuwse herberg) ons leren? Je vindt spelden, munten of grote steencirkels en je vraagt je af 'wat is hier gebeurd en waarom?'

Het doet denken aan 'Crime Scene Investigation'. Archeologen zijn ook detectives. Wat vertellen materiële voorwerpen ons over de samenleving? Als we vandaag iets onderzoeken gebruiken we vooral tekst, krantenartikelen, boeken... Waarom eigenlijk? Zo gaat er veel aan ons voorbij.

Dit project is dus ook een oefening in 'kijken'. Je omgeving zien als een bron. Welke sporen laat je na? Hoe bepalen materiële spullen ons gedrag en ideeën? Wie je bent komt niet alleen door opvoeding, onderwijs of godsdienst maar evengoed door je gsm of Facebook of je fiets.

Ook wij kiezen voor een brede benadering. (zie opdracht) Jullie leren iets over de geschiedenis van de archeologie en de vragen die archeologen stellen maar jullie kunnen ook je handen vuil maken, laarzen aan trekken en  graven.

We sturen jullie naar woestijnen en jungles, besneeuwde bergen en eilanden in de Stille Oceaan. Vijftien archeologische teams onderzoeken het Paaseiland, Stonehenge, Nazca, mummies, Antwerpen, prehistorische grotschilderingen... Daarnaast krijgen jullie de mogelijkheid om als detectives aan de slag te gaan en vuilnis te analyseren van een tiental huishoudens. We nodigen archeologen uit die  komen vertellen over de gevaren van archeologie, dateren door middel van de C-14 methode en post-apocalytische overlevingsstrategiëen. 

Dit project mondt, naar aloude traditie, uit in een avond van de archeologie waarbij jullie het publiek op sleeptouw nemen. Elk archeologisch team is verantwoordelijk voor zijn of haar onderwerp. Maak het informatief en interactief. Maak prehistorische speerpunten en grotschilderingen, slaap in een hut op het Paaseiland of bezoek een kroeg in Pompeii aan de vooravond van de uitbarsting van de Vesuvius. Laat je publiek nadenken over archeologie en geschiedenis. Wat zou er van ons leven over blijven binnen enkele duizenden jaren? We wensen jullie veel inzicht, avontuur en plezier.

Charlotte De Beukelaer, Ruud Lelieur, Jan Nouwen en Niels Sverlow